بهترین فیلم خارجی گلدن گلوب 2018
| ردیف | نام فیلم | زمان فیلم | کارگردان | کشور سازنده | نمره IMDB | نمره ClassiFilms |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Loveless 2017 | 127 | Andrey Zvyagintsev | روسیه، فرانسه، آلمان، بلژیک | 7.7 | 6.8 |
| 2 | In the Fade 2017 | 106 | Fatih Akin | آلمان، فرانسه | 7.1 | 6.2 |
| 3 | First They Killed My Father 2017 | 136 | Angelina Jolie | کمبوجیه، آمریکا | 7.2 | 7.7 |
| 4 | A Fantastic Woman 2017 | 104 | Sebastián Lelio | شیلی، آلمان | 7.2 | 6.0 |
| 5 | The Square 2017 | 151 | Ruben Östlund | سوئد، آلمان، فرانسه، دانمارک | 7.3 | 7.7 |
| 6 | Roma 2018 | 135 | Alfonso Cuarón | مکزیک، آمریکا | 8.2 | 7.8 |
مقاله پرونده
گلدن گلوب چیست؟
گلدن گلوب یکی از معتبرترین جشنواره های سینمایی کشور آمریکا است که هر سال در یکی از اولین دوشنبه های سال میلادی برگزار می شود. در این جشنواره بهترین محصولات سینمایی، تلویزیونی و دستاوردهای مرتبط مورد تقدیر قرار می گیرند. مسئولیت برگزاری این جشنواره به عهده نهاد غیرانتفاعی «انجمن مطبوعات خارجی هالیوود» است. این نهاد در حدود نود نفر عضو دارد و گفته می شود که این اعضا نمایندگان بیش از سی میلیون فعال سینمایی در اقصی نقاط دنیا هستند. این جشنواره برای اولین بار در سال 1944 و پس از افتتاح انجمن مطبوعات آغاز به کار کرد. در ابتدا تعداد و تنوع جوایز بسیار محدود بود. اما کم کم با شکل گرفتن قوانین جدی و دقیق در انجمن مطبوعات به دقت و تعداد جوایز آن افزوده شده[1] و به دیگر بخش ها از جمله موسیقی، صنعت سینما و پشت صحنه نیز پرداخته است. در سال 2019 جشنواره گلدن گلوب بیش از سی منتخب داشت که تنها پانزده عنوان از بین محصولات سینمایی بود.
انجمن مطبوعات خارجی هالیوود با شعار «وحدت بدون تمایز دین و نژاد» و با کمترین سرمایه فعالیت خود را آغاز کرد. اما امروز این جشنواره با قدرت بسیار زیاد به فعالیت خود ادامه می دهد و به عنوان یک رقیب جدی برای جایزه اسکار شناخته می شود. انجمن مطبوعات تاکنون تنها بیش از 30 میلیون دلار برای حمایت از دانشجویان و فعالیت های آموزشی و حمایتی صرف کرده و به نظر می رسد رشد اقتصادی آنها روز به روز بیشتر نیز بشود. در چند دهه اخیر حساسیت بر روی جوایز گلدن گلوب به قدری زیاد بوده است که آرای اعضای فعال انجمن مطبوعات توسط شرکت معتبر «ارنست و یان» (یکی از چهار شرکت معتبر حسابرسی در دنیا) شمارش شده و لیست منتخبین توسط فرآیند محرمانه این شرکت به دست مجریان برنامه می رسد. در کل باید گفت اعضا و فعالیت های درونی انجمن مطبوعات تا حد زیادی محرمانه است.
تصویر شماره 1: جایزه گلدن گلوب از جمله معتبرترین جوایز دنیا محسوب می شود که توسط انجمن مطبوعات خارجی هالیوود اداره می شود.
اما سوالی که ذهن بسیاری از علاقه مندان سینما را مشغول می کند آن است که تفاوت گلدن گلوب و اسکار چیست؟ پاسخ بسیار کوتاه آن است که اسکار توسط آکادمی هنری های تصویری و علوم کشور آمریکا (AMPAS) برگزار شده و به همین خاطر به شکل رسمی تر و ملی تر برگزار می شود. اما گلدن گلوب کمتر رسمی، بیشتر خصوصی و بیشتر بین المللی است. همچنین جشنواره اسکار قدمت بیشتری نسبت به گلدن گلوب دارد و احتمالا بین هنرمندان آمریکایی از جایگاه بالاتری برخوردار است. یکی دیگر از تفاوت های آن دو این است که جوایز اسکار تنها مربوط به محصولات سینمایی است در حالی که گلدن گلوب محصولات برتر تلویزیونی را نیز مورد تقدیر قرار می دهد. در حالی که اعضای فعال انجمن مطبوعات کمتر از صد نفر است، برندگان اسکار از بین رای بیش از 60 هزار فعال سینمایی انتخاب می شود. آخرین نکته تفاوت زمان برگزاری این دو جشنواره است. نامزدهای جشنواره اسکار تنها هنگامی معرفی می شوند که برندگان گلدن گلوب در ابتدای ژانویه جوایز خود را گرفته اند و همه چیز به اتمام رسیده است. به همین خاطر شاید بتوان گفت برخی از نامزدها و جوایز اسکار تاحدودی تحت تاثیر برندگان گلدن گلوب باشد. گاهی این تاثیر مثبت و گاهی منفی است.
یکی از مهمترین بخش های جشنواره گلوب، فرش قرمز است که فعالین و منتخبین جشنواره خود را در معرض خبرنگاران قرار می دهند. در این بخش بازیگران و فعالان هنری بهترین لباس های خود را می پوشند و شعارها و سخنان عمومی خود را با خبرنگاران به اشتراک می گذارند. در سال 2018 فرش قرمز جشنواره گلدن گلوب با اتفاقی جدید روبرو شد. بسیاری از بازیگران و هنرمندان زن با پوشیدن لباس مشکی از حقوق زنان در سینما و به طور کلی در جامعه دفاع کردند. این حرکت جمعی که در قالب شعار «من هم» (#MeToo) و «وقت تمام» (#Time’sUp) شکل گرفت، بازخورد بسیاری در رسانه ها داشت. این حرکت در حالی اجرا شد که در چند سال اخیر شکایت ها و رسوایی های اخلاقی بازیگران و هنرمندان هالیوود علیه زنان بیش از گذشته علنی شد. بسیاری از بازیگران زن که در چند سال اخیر برای حفظ آبروی خویش از رسوا کردن متجاوزین خودداری می کردند، تحت تاثیر این جنبش احساسات و عقاید خود را به صورت علنی بیان کردند. در اینجا لازم است اضافه کنیم که مِهِر تانتا (Meher Tanta) رئیس حال حاضر انجمن مطبوعات خارجی هالیوود در این مراسم بر خلاف زنان دیگر با لباس قرمز شرکت کرد و دلیل این حرکت متفاوت خود را معنای رنگ مشکی در فرهنگ اجداد هندی خود خواند!
جایزه بهترین فیلم خارجی سال 2018
پیش از اینکه به فیلم های خارجی جشنواره 2018 بپردازیم، لازم است کمی در مورد جو کلی جشنواره در این سال اشاره کنیم. پیشتر به این موضوع اشاره کردیم که بازیگران و هنرمندان زن این جشنواره در حرکتی جمعی و برای اعتراض به آزار جنسی زنان در سال های اخیر لباس های مشکی پوشیدند. به همین بهانه بسیاری از زنانی که برنده جایزه ای می شدند در صحبت های خود به این موضوع اشاره می کردند. حتی در بخش کارگردانی که هیچ زنی در میانی نامزدها حضور نداشت، این مطلب بیان شد و مایه خنده حضار شد. اما به شکل ویژه سخنرانی اپرا وینفری (Oprah Winfrey) پس از دریافت جایزه افتخاری سیسیل بی دمیل[2] (Cecil B. DeMille Award) سوژه خبرنگاران شد. او در سخنرانی بسیار پرحرارت و پرانرژی خود از دوره جدیدی سخن گفت که زنان حقوق خود را باز می یابند و توانایی های خود را شکوفا می کنند.
در بخش فیلم های خارجی داوران جشنواره گلدن گلوب بیشتر جانب فیلم هایی را می گیرند که نسبت به چالش های زنده جهان موضع گیری می کند. این گرایش انتخاب داوران این جشنواره را تاحدودی نسبت به کیفیت فیلم ها بی توجه کرده و کانون توجه آنها را متوجه موضوع و موضع گیری کارگردان می کند. به عنوان مثال فیلم «روما» با موضوع کلی تنهایی زنان و استقلال آنها در زندگی اجتماعی در حالی در جشنواره گلدن گلوب در سال 2019 موفق به کسب جایزه بهترین فیلم خارجی شد که سال گذشته زنان فعال در این جشنواره با لباس های مشکی جنبشی را علیه سلطه مردان علیه زنان آغاز کرده بودند. البته این مطلب به هیچ عنوان منکر ارزش های فیلم «روما» نمی شود، چرا که این فیلم در بسیاری از جشنواره های دیگر نیز موفق به کسب جوایز شد. مسلما فیلم روما بدون توجه به موضوعش نیز می توانست جوایز این جشنواره را کسب کند، اما ادعای ما آن است که اصلا بعید نبود که روما در گلدن گلوب نیز موفق به کسب جوایز مهمی همچون بهترین فیلم و بهترین کارگردانی شود. اجازه دهید ادعای خود را با چند نمونه دیگر مستدل تر کنیم و در نهایت ببینیم چه فیلمی در سال 2018 منتخب جشنواره شده است.
تصویر شماره 2: کارگردانان نامزد جایزه بهترین فیلم خارجی گلدن گلوب 2018 در یک نما (از سمت راست: آندری زویاگینتسف، روبن استلوند، آنجلینا جولی، سبساتین للیو و فاتیح آکین)
جشنواره گلدن گلوب در سال 2017 بهترین فیلم های سال 2016 را مورد ارزیابی قرار داد. فیلم «او» (Elle) در حالی توانست جایزه بهترین فیلم خارجی را از چنگ «فروشنده» اصغر فرهادی دربیاورد که موضوع هر دو فیلم درباره تجاوز بود. فیلم فرهادی یک موضوع اخلاقی را درباره تجاوز مورد بحث قرار می داد، اما فیلم فرانسوی «او» تجاوز را از دیدگاه مرد سالارانه و ضعف اجتماعی زنان مورد بررسی قرار داده بود. میشل شخصیت اصلی این داستان توسط مردان بسیاری مورد فشار و تحقیر جنسی قرار می گرفت. او از سوی شماره ای ناشناس آزار می شد و همکاران مرد او در محل کار نسبت به او موضع مثبتی نداشتند. لزلی فلپرین منتقد هالیوود ریپورتر این فیلم را «هوشمند ترین، صادقانه ترین و توانمندسازترین اثر در حوزه تجاوز به زنان» می خوانند. پس شاید عجیب نباشد که این فیلم برنده نهایی بهترین فیلم خارجی جشنواره باشد، در حالی که «فروشنده» جایزه اسکار را کسب می کند.
با توجه به این مقدمه و با تاکید مجدد بر روی این نکته که این تنها عامل تاثیرگذار در انتخاب فیلم های برتر نیست، به نامزدهای جایزه بهترین فیلم خارجی سال 2018 می رسیم (یعنی فیلم هایی که در سال 2017 ساخته شده اند):
(مربع 2017): با فیلم «مربع» آغاز می کنیم که نماینده کشور سوئد در این جشنواره بود. این فیلم روایت یک هجو اجتماعی در موزه هنرهای معاصر استکهلم است. رئیس موزه که مردی ظاهرا موفق است، دچار مشکلاتی می شود و در لحظات حساس تصمیمات اشتباه و عجیبی می گیرد. در این فیلم جامعه مدرن با گرایش های زودگذر و حیوانی اش مورد نقد می گیرد. سکانس مورد تقدیر و تاثیرگذار این فیلم زمانی است که در ضیافت شام موزه بازیگری موظف است نقش یک حیوان وحشی را بین مهمانان بازی کند. این نمایش ترسناک با پایانی دلخراش و غیرمنتظره روبرو می شود و حاضران در ضیافت را در مقابل یک آزمایش اخلاقی قرار می دهد. این فیلم زیبا موفق به کسب جایزه نخل طلای جشنواره کن نیز شد. روبن اوستلوند کارگردان این فیلم در هنگام دریافت جایزه نخل طلا به شدت تحت تاثیر قرار گرفته بود و خطابه خاصی را ایراد کرد.
(یک زن فوق العاده 2017): این فیلم روایت زندگی یکی از اقلیت های جنسیتی است که نامزدش می میرد. مشکلات او از زمانی آغاز می شود که خانواده، دوستان و پلیس به او به شکل یک موجود غریبه نگاه می کنند و فکر می کنند او قصد سواستفاده از نامزدش را داشته است. این فیلم روایت مشکلات زندگی روزمره افراد دو جنسه یا کسانی است که عضو اقلیت های جنسی هستند. گرچه در انتهای فیلم قهرمان داستان بر مشکلاتش مسلط می شود و به آرامش می رسد، اما فیلم تصویری نگران کننده از وضعیت جامعه نسبت به این افراد را نشان می دهد. این فیلم نمونه خوبی از رویکرد داوران و مسئولین گلدن گلوب برای بالا آوردن فیلم هایی است که موضوعات روز جهانی را بازنمایی می کنند.
(بی عشق 2017): نماینده شایسته روسیه در بین نامزدهای بهترین فیلم خارجی فیلم «بی عشق» بود. این فیلم روایت زندگی سرد و بی عشق جامعه روسیه بود که در قالب زندگی مشترک یک زوج به تصویر کشیده شده بود. زوجی که در ابتدای فیلم در شُرف جدایی بودند و با گم شدن پسر نوجوان خود روبرو شدند. مراحل جست و جو به دنبال پسر نتیجه ای در بر نداشت، اما بهانه خوبی بود تا شکاف بی عاطفگی بین تمام اقشار جامعه را به تصویر بکشد. از یک سو ارتباط مادر و فرزند، از سوی دیگر ارتباط زن و شوهر و در نهایت ارتباط مسئولین جامعه با مردم به شدت سرد و مرده است. گرچه روند فیلم کند و کسل کننده است، اما شاهد فیلمی تاثیرگذار با پیامی واضح و عمیق هستیم.
(اول پدرم را کشتند 2017): نامزد بعدی دریافت جایزه بهترین فیلم خارجی فیلم «اول پدرم را کشتند» است. این فیلم به کارگردانی آنجلینا جولی و ساخته کشور کامبوج است. آنجلینا جولی که تابعیت این کشور را نیز داراست، با بودجه عظیمی که از کمپانی نت فلیکس گرفت، توانست فیلم قدرتمندی درباره هجوم آمریکا به کامبوج در دوره دولت های کمونیستی این کشور بسازد. این فیلم نسبتا طولانی از کیفیت فیلمبرداری بسیار بالایی برخوردار است و داستان غم انگیز یک دختر کامبوجی را با اقتباس از کتابی با همین عنوان نوشته لونگ اونگ بیان می کند. نکته جالب توجه استخدام تعداد بسیاری زیادی از بومیان کامبوج برای مشارکت در این فیلم است. این فیلم برای اولین بار به عنوان نماینده کامبوج به گلدن گلوب و اسکار راه یافت. به نظر نگارنده در بین نامزدهای جایزه بهترین فیلم خارجی این فیلم شایسته دریافت جایزه بود.
(محوشدگی 2017): در نهایت این فیلم «محوشدگی» بود که توانست گوی سبقت را از دیگر رقبا ربوده و برنده جایزه بهترین فیلم خارجی شود. نماینده کشور آلمان در گلدن گلوب 2018 فیلمی درباره عملیات انتحاری توسط گروه های نئونازی است. فیلم داستان زندگی زنی است که همسر ترک تبار و فرزند خود را در عملیاتی نژادپرستانه از دست می دهد. دادگاه نیز نمی تواند عادلانه مجرمان را به سزای اعمالشان برساند. به همین خاطر قهرمان داستان تصمیم می گیرد، به صورت شخصی انتقام بگیرد. این فیلم بیش از هر چیز صحنه هنرنمایی دیان کروگر (Diane Kruger) است.
در نهایت جشنواره گلدن گلوب در در هفتم ژانویه 2018 بهترین فیلم های سال قبل را معرفی کرد و در این بین «محو شدگی» نماینده آلمان موفق به کسب تندیس بهترین فیلم خارجی شد. این فیلم نسبت به برندگان سال های قبل به وضوح از سطح پایین تری برخوردار است، اما همانطور که بیان شد اشاره مستقیمی به یکی از چالش های زنده جهان دارد.
[1] شرایط عضویت و تداوم در انجمن مطبوعات خارجی هالیوود سخت و گاهی مبهم است. به عنوان مثال از جمله شرایط عضویت فعال، انتشار چندین مقاله مرتبط در رسانه های مرتبط، حضور فعالانه در جلسات ماهانه و به شکل عجیبی اقامت دائم در کالیفرنیای جنوبی است!!!
[2] یکی از ارزشمندترین جوایز گلدن گلوب جایزه افتخاری سیسیل بی دمیل است. نام این جایزه از نام کارگردانی که برای اولین بار در سال 1952 موفق به کسب این جایزه شد، الهام گرفته شده است. با نگاهی به لیست برندگان این جایزه در طول تاریخ به نام های سرشناسی برخورد می کنیم که سینمای مدرن تا حدود زیادی بر دوش آنها استوار است. در این بین هیچکاک، والت دیزنی، جک وارنر، جان وین، پل نیومن، آنتونی کوئین، آدری هپبورن، آلپاچینو، دنیرو، جورج کلونی، مریل استریپ و بسیاری دیگر به چشم می خورد.