درباره این پروژه

سیر مشاهدتی

دنیای امروز دنیای اطلاعات است. انبوه اطلاعات در موضوعات متفاوت به قدری سرسام آور است که گاهی می گویند انفجار اطلاعات رخ داده است. در این فضای شلوغ نوعی بی نظمی نیز وجود دارد، شخص کنجکاو یا طالب حقیقت به سختی می تواند مجموعه مرتبطی از اطلاعات را در کنار یکدیگر قرار دهد. فرض کنید بخواهید کتاب خوبی در مورد خواص داروهای سنتی پیدا کنید، مسلما جست و جو در اینترنت بیش از چند میلیون پاسخ به شما خواهد داد. کتابخانه دانشگاه یا شهر نیز امکانات محدودی در اختیار شما قرار می دهد. علاوه بر اینها زمان بسیار زیادی از شخص گرفته می شود تا در میان انبوه اطلاعات جست و جو کند و در نهایت به صورت تصادفی به یک یا چند داده مناسب برسد. در این دنیا لازم است خدمت جدیدی ارائه شود که داده ها را گلچین کرده و در اختیار علاقه مندان قرار دهد.

اصطلاح «سیر مشاهدتی» در واقع بر گرفته از اصطلاح «سیر مطالعاتی» است که حداقل بین فارسی زبانان شناخته شده است. همان طور که در سیر مطالعاتی مجموعه کتاب ها یا رسائل یک شخص گلچین شده و به خوانندگان معرفی می شود، سیر مشاهدتی مجموعه تدوین شده ای از فیلم ها را یا یک موضوع و هدف خاص در اختیار علاقه مندان قرار می دهد. لذا اگر می خواهید فیلم های منتخب یک بازیگر یا کارگردان را پشت سر هم ببینید و یا اگر می خواهید فیلم های خوب را با یک موضوع خاص مانند بیماری سرطان یا ارتش جمهوری خواه ایرلند ببینید با ما همراه باشید.

1. شکل کلی این طرح

کل این طرح به پنج کلاس مختلف تقسیم شده است که در هر کلاس پرونده های مشابه وجود دارد. به عنوان مثال کلاس بازیگری به پرونده هایی می پردازد که بررسی هنر بازیگران را هدف خود قرار داده است. لذا اگر کسی بخواهد فیلم های خوب لئوناردو دیکاپریو و یا پرویز پرستویی را ببیند باید به کلاس بازیگری مراجعه کند. داخل هر کلاس تعدادی پرونده وجود دارد. پرونده ها مجموعه فیلم هایی هستند که در آن موضوع خاص به شما پیشنهاد داده می شود. هر پرونده به همراه یک مقاله ارائه می شود که این مقاله به صورت اجمالی موضوع مورد بحث را توضیح داده و گرایش سینما به آن موضوع را ترسیم می کند. لذا اگر می خواهید قبل از مشاهده فیلم ها از کلیت موضوع مطلع شوید و یا اگر می خواهید پژوهشی در خصوص آن موضوع خاص انجام دهید، ما پیشنهاد می کنیم مقاله هر پرونده را حتما بخوانید.

داخل هر پرونده تعدادی فیلم پیشنهاد شده است. این فیلم ها هر یک به صورت مجزا بررسی شده اند. ما به صفحاتی که فیلم ها را بررسی می کنند، پروفایل (یا شناسه) هر فیلم می گوییم. در این پروفایل ها می توانید خلاصه فیلم، نام بازیگران و عوامل فیلم، نقد و تحلیل آن را به همراه عکس ها و کلیپ های آموزشی آن ببینید. ما سعی کردیم، بهترین تکه های فیلم را از لحاظ هنری و محتوایی به شما ارائه دهیم. این طرح به غیر از ایده اصلی آن که به نظر می رسد تاکنون انجام دیده نشده است، دو تفاوت عمده با سایت ها و نشریات سینمایی دارد.

1-1 خلاصه فیلم :

اولین تفاوت در درک ما از «خلاصه فیلم» است. سایت ها و نشریات غالبا خلاصه فیلم را برای از بین نرفتن هیجان فیلم بیان نمی کنند و تنها به اشاراتی مختصر از آن اکتفا می کنند. به نظر ما این کار فوایدی دارد اما در اصل نقض غرض است و این مطالب به هیچ عنوان خلاصه فیلم نیستند. ما در پروفایل هر فیلم خلاصه واقعی فیلم را ارائه می کنیم. این خلاصه ها گرچه ممکن است هیجان فیلم را از بین ببرند (که در اغلب اوقات این اتفاق نمی افتد) اما به نظر ما و به هدف طرح ما نزدیک تر است. به همین دلیل است که بخشی از خلاصه را مخفی می کنیم تا اگر برخی خوانندگان همچنان با نگاه سنتی به خلاصه فیلم ها می نگرند، جذابیت فیلم را برای خود حفظ کنند. پس خلاصه های ما به معنای واقعی کلمه خلاصه فیلم هستند، گرچه ممکن است هیجان فیلم را از بین ببرد.

1-2- نقد فیلم:

تفاوت دوم طرح ما با طرح های سینمایی دیگر در درک ما از مفهوم «نقد و تحلیل فیلم» است. بسیاری از سایت ها و نشریات و یا حتی کارشناسان شناخته شده سینما، بخش بزرگ و مهمی از تحلیل و نقد خود را به تعریف ماجرای فیلم اختصاص می دهند (کاری که باید در خلاصه فیلم انجام می شد). لذا وقتی تحلیل یک فیلم را می خوانید هشتاد یا نود درصد و یا حتی گاهی تمام آن را می خوانید و تحلیلی نمی بینید. تمام آن تحلیل خلاصه مشروح داستان است. از سوی دیگر برخی از تحلیل ها به بررسی نتایج فلسفی یا اخلاقی موضوع فیلم می پردازند. آنها شرح می دهند که مثلا موضوع یک فیلم تا چه حد در جامعه وجود دارد؟ چرا اهمیت دارد و یا نظری که کارگردان دارد چیست؟ اما ما در این طرح به مفهوم تحلیل فیلم پایبند می مانیم و نظر خودمان را در خصوص ابعاد مختلف هنری فیلم بیان می کنیم (توجه: در اینجا نیز ممکن است داستان فیلم فاش شود و هیجان آن برای برخی از بینندگان از بین برود). اغلب تحلیل های ما در ۳ بند طرح ریزی شده اند، بند اول در خصوص کارگردانی و ارزش ساخت فیلم سخن می گوید، بند دوم در خصوص هنر بازیگری و بند سوم درباره فیلمنامه سخن می گوید.

1-3- نمره دهی:

در اینجا لازم است که در خصوص نحوه نمره دهی مجموعه «کلاسی فیلم» بیشتر سخن بگوییم. برخی از سایت ها بر اساس نظر مخاطبان خود برای یک فیلم ارزش گذاری می کنند. مشکل اصلی این نحوه ارزش گذاری آن است که توده مخاطبان سینما، بدون توجه به میزان تحصیلات، درک فیلم و یا پیش زمینه های مختلف نسبت به نمره دهی اقدام می کنند. ممکن است یک شخص عادی فیلمی را در شرایط خاص روحی یا عاطفی دیده باشد و بر اساس احساسات لحظه ای خود نسبت به یک فیلم نظردهی کند. تنها مزیت ارزش گذاری فیلم ها بر اساس نظر توده هنگامی است که تعداد مخاطبان بسیار زیاد باشد. در این صورت می توان نسبت به خطاهای عموم چشمپوشی کرد و گفت نظر آنها مورد اعتماد است. ما در مجموعه «کلاسی فیلم» بر اساس نظر خودم بر روی فیلم ها ارزش گذاری کرده ایم. این ارزش گذاری در چهار بخش 1) کارگردانی 2) فیلمنامه نویسی 3) بازیگری و 4) نظر شخصی منظم گشته اند. در سه بخش اول نمره دهی بر اساس تحلیلی است که برای هر فیلم انجام داده ایم. بخش چهارم نیز جمع بندی کلی و نظر شخصی بنده است، که بی شک حاکی از احساسات و پیش زمینه ها و درک بنده از سینما و فیلم است. به جهت اختصار این چهار جز موثر در نمره دهی در سایت قرار نگرفته اند، اما مطمئن باشید که تمام نمره ها در فایلی مجزا ذخیره می شوند و در صورت لزوم در اختیار مخاطبان قرار خواهد گرفت.

2- سابقه و مولف این طرح

من مهدی صدر فارغ التحصیل دکتری فلسفه از دانشگاه ملبورن هستم و علاقه شخصی بسیاری به سینما دارم. جرقه این طرح هنگامی زده شد که برای اولین بار در دور کارشناسی ارشد دانشگاه امیرکبیر تصمیم گرفتم در خصوص دیانت مسیح برای کلاس تاریخ فلسفه ارائه دهم. در فرآیند آماده سازی مطالب، به بانک فیلم های دانشگاه های تهران (اسم دقیق آن را نمی دانم) مراجعه کردم. از متصدی بانک که پیرمردی فیلم بین بود خواستم تمام فیلم های مربوط به حضرت مسیح و دیانت مسیحی را به من بدهد. حدود ۱۰ فیلم را گرفتم و دیدم. نه تنها اطلاعات زیادی از فیلم ها به دست آوردم بلکه در ارائه ام از تکه های از فیلم ها استفاده کردم.

جرقه دوم زمانی زده شد که چند سال بعد به صورت پاره وقت برای شبکه نمایش فعالیت کردم. در آن دوره تعداد بسیار زیادی فیلم را دیدم (شاید حدود روزی ۳ فیلم :)). برایم بسیار جالب بود که پس از مدتی خط سیری مدون در ذهنم شکل می گرفت و مثلا می دانستم که فلان بازیگر برای چه معروف است. یا در خصوص یک موضوع خاص مثل بیماری اوتیزم تعداد زیادی فیلم دیده بودم و اطلاعات زیادی داشتم، خیلی دوست داشتم اطلاعاتم را با دوستان و اطرافیانم به اشتراک بگذارم. لذا این طرح را از اواخر سال ۱۳۹۵ رسما ولی شخصا شروع کردم. این سایت در مهر ماه سال ۱۳۹۶ راه اندازی شد. لطفا صفحه ما را در فیسبوک نیز ملاحظه کنید.