کارگاه صدرنگ
The Past 2013 Asghar Farhadi گذشته قابلیت پخش عمومی : بله

The Past 2013

کارگردان Asghar Farhadi
نویسنده اصغر فرهادی
زمان 130
کشور فرانسه، ایتالیا، بلژیک، ایران
ژانر درام، رازآلود

10 / 7.8

امتیاز
imdb

10 / 7.9

امتیاز
ما

خلاصه فیلم

احمد برای کارهای نهایی جدایی اش از ماری به پاریس می آید. او متوجه می شود ماری قصد ازدواج با مردی به نام سمیر را دارد که زنش در بیمارستان در حال کما است. دختر بزرگ ماری (لوسی) به شدت با این ازدواج مخالف است، اما مشخص نیست ریشه این اختلاف کجاست. حتی دانستن این مطلب که ماری و سمیر منتظر یک فرزند هستند نیز مشکلات لوسی را حل نمی کند. احمد با لوسی صحبت می کند و متوجه می شود که او ایمیل های عاشقانه مادرش و سمیر را برای همسر سمیر فرستاده و احتمالا خودکشی زن سمیر که اکنون در کما است به همین دلیل است. در نهایت سمیر تصمیم می گیرد موقتا از ماری جدا شود تا اوضاع مبهم و غیرقطعی همسرش در بیمارستان مشخص شود.

مشاهده بیشتر

لیست بازیگران

نام شخصیت
علی مصفا احمد
Bérénice Bejo Marie Brisson
Tahar Rahim Samir
Pauline Burlet Lucie
Elyes Aguis Fouad
Jeanne Jestin Léa
Sabrina Ouazani Naïma
Babak Karimi Shahryar
Valéria Cavalli Valeria
Aleksandra Klebanska Céline

گالری تصاویر و ویدئو


The Past 2013
1
The Past 2013
2
The Past 2013
3
The Past 2013
4
The Past 2013
5
The Past 2013
6
The Past 2013
7
Acting (2013) The Past
Farhadi has no Music but plays with it (2013) The Past
Long Long Heart Stopping Scene (2013) The Past
Smoking Anger Agression and Cooling (2013) The Past
The Past 2013
The Past 2013
The Past 2013
The Past 2013
The Past 2013
The Past 2013
The Past 2013
1/4
2/4
3/4
4/4

نقد فیلم گذشته

اصغر فرهادی با ساخت فیلم «جدایی نادر از سیمین» و دریافت جایزه بهترین فیلم خارجی اسکار شهرتی جهانی کسب کرد. به همین خاطر علاقمندان سینما منتظر بودند تا با مشاهده فیلم بعدی او قضاوت کنند که آیا موفقیت او یک حادثه بوده یا واقعا استعداد جدیدی در سینما کشف شده است. فیلم «گذشته» (The Past) گرچه بسیار کم فروغ تر از «جدایی» می نماید، اما به خوبی توانسته سبک خاص فرهادی را در فیلم سازی تثبیت و تکرار کند. به عنوان مثال او در انتخاب لوکیشن ها بسیار دقیق است. خانه ماری آخرین خانه کوچه است و ریل قطار از کنار آن عبور می کند. قطار در بیشتر آثار هنری نماد سفر یا گذر است. همچنین فرهادی همانند برخی دیگر از آثارش بسیار کم از موسیقی استفاده  می کند و سعی دارد با صدای محیط بینندگان را تحت تاثیر قرار دهد. سکوت یا صدای خش خش طبیعی گرچه در بسیاری از سکانس ها به سنگین تر کردن احساس بیننده می افزاید و او را وادار به تامل می کند، اما در برخی سکانس ها، خصوصا در انتهای فیلم بیننده خسته را خسته تر می کند. مشاهده بیش از دو ساعت فیلم با فراز و نشیب های بسیار ذهن بیننده را خسته می کند و گاهی اوقات یک موسیقی ساده می تواند احساسات و تاملات بیننده را مورد تایید قرار دهد. منتقد نشریه سیاتل تامیز معتقد است این کندی ریشه در واقعیت زندگی دارد و آن را عیب نمی داند، اما ما معتقدیم فیلم درام باید تاحدودی از زندگی واقعی فاصله بگیرد تا در قالب توانایی روایتگری داشته باشد. از این مطلب که بگذریم، فیلمبرداری و نورپردازی در سطح بسیار بالایی انجام می شود. غالب سکانس هایی که در آشپزخانه گرفته می شود که غالبا پرتنش و پراسترس هستند، با نور بسیار زیاد از پنجره تغذیه می شود. دوربین آرام و کم حاشیه عمل می کند. به عنوان مثال در سکانس نهایی فیلم که سمیر داخل اتاق همسرش در بیمارستان می رود، فرهادی می توانست چهره زن را نشان ندهد. در واقع این انتظار از فرهادی می رفت که همانند فیلم های قبلی اش شخصیت برخی از سوژه های اصلی ولی کم اهمیت را نشان ندهد، اما در این فیلم دوربین اطلاعات را از ما دریغ نمی کند و ما به راحتی چهره زن را می بینیم. همچنین رفت و برگشت سمیر به داخل و بیرون آن به نحوی در یک شات توسط دوربین گرفته شده است، که تردید و علاقه مخفی سمیر نسبت به همسرش را به زیبایی به تصویر می کشد (متاسفانه به دلیل طولانی بودن این سکانس کلیپ آن را ضمیمه نکرده ایم).

نقطه عطف بازیگری در  فیلم «گذشته» (The Past) بازی برنیس بژو (Bérénice Bejo) است. او پیش از این برای بازی در فیلم آرتیست (2011) نامزد کسب جایزه اسکار بود. او در فیلم فرهادی نقش زنی شکست خورده را نشان می دهد که سرمایه محبتش را چندین بار خرج کرده و دیگر نزد فرزندانش اعتباری ندارد. او هنوز یک مادر است و چهره مهربان او همواره در طول فیلم قابل تشخیص است، اما در سکانس هایی از کوره در می رود و صحنه های آتشین عصبانیت خود را نیز به تصویر می کشد. شاید این ادعای برخی از منتقدان درست باشد که هر بازیگری که در فیلم کارهای خاص مانند دعوا، عصبانیت، جنون یا بیماری های خاص را نمایش دهد، موفق به دریافت جایزه می شود. اما بژو در این فیلم فراتر از صحنه های عصبانیت و خشونت است. به عنوان مثال صحنه هایی را به یاد آورید که او سیگار می کشد. سیگار کشیدن های او به خوبی نشانگر عصبانیت و فشاری است که او تحمل می کند. به همین خاطر احتمالا دریافت جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره کن در سال 2013 تقدیر خوبی از بژو برای هنرنمایی در فیلم فرهادی است. بازی بازیگران دیگر از جمله علی مصفا در نقش احمد و طاهر رحیم در نقش سمیر در غالب اوقات کم حاشیه و قابل قبول است. تنها نکته جالب توجه زبان فرانسه علی مصفا است که گویا چند ماه پیش از آغاز فیلمبرداری به کمک لیلا حاتمی یاد گرفته است. او در این کار موفق بوده است به شکلی که زبان یا لهجه او در ایفای نقش خللی ایجاد نمی کند.

اما شاید مهمترین، بهترین و پرچالش ترین بخش فیلم «گذشته» (The Past) فیلمنامه آن باشد. فرهادی همچون فیلم های دیگرش داستان این فیلم را با نمایی نمادین آغاز می کند. سکانس اول فیلم ماری را نشان می دهد که در فرودگاه پاریس به دنبال احمد است. آنها از پشت شیشه یکدیگر را می بینند و صدای هم را نمی شنوند، اما با ایما و اشاره مسیر خروج را با یکدیگر هماهنگ می کنند. احتمالا این سکانس محتوای کل فیلم را به شکلی نمادین به تصویر می کشد. ارتباط هایی که از پشت شیشه یا از پس گذر زمان شکل می گیرد، غالبا مغشوش و مبهم است، در حالی که فکر می کنیم شیشه حائل چندان مهمی در برقراری ارتباط نیست. در طول داستان گره های بسیاری یکی پس از دیگری باز می شود و گذشته نه چندان دور شخصیت ها برای بینندگان معلوم می شود. اما درسی که فرهادی همانند فیلم های دیگرش در این فیلم نیز برای ما دارد آن است که هرگز شخصیت های فیلم را قضاوت نکنیم. شاید تا حدود نیمی از فیلم ما حق را به لوسی دختر ماری می دهیم که ازدواج مادرش با مردی که هنوز همسرش زنده است، کار اشتباهی است. زمانی که متوجه می شویم ماری باردار است، ضربه مهلکی می خوریم و زمانی که متوجه اشتباه لوسی می شویم، ساختار فکری مان از هم می گسلد. در واقع هیچ یک از شخصیت های داستان فرهادی خوب یا بد مطلق نیستند، بلکه هر یک به فراخور خود اشتباهاتی دارند. حتی فواد پسر سمیر نیز که ابعاد شخصیتش تا حدودی باز می شود نیز کاملا بی تقصیر و معصوم نیست. به همین خاطر می توان ادعا کرد داستان «گذشته» لایه لایه طراحی شده است. کلیتون دیویس منتقد سینما معتقد است داستان «گذشته» همچون سورپرایز یک کادوی تولد، لایه لایه باز می شود.

از نقاط قوت عمده فیلمنامه «گذشته» (The Past) که بگذریم، مهمترین نقطه ضعف آن عدم شخصیت پردازی کامل و صحیح است که در برخی دیگر از فیلم های فرهادی نیز به چشم می آید. او در این فیلم بیشتر به پردازش موقعیت پرداخته و از دقت بیشتر روی شخصیت ها بازمانده است. ممکن است این مساله دانسته و با غرض بوده باشد، اما به هر حال مانع بزرگی برای ارتباط بینندگان با شخصیت های اصلی است. به عنوان مثال شخصیت احمد واقعا نیاز به پرداخت بیشتری داشت. ما از این چهره آرام (که گاهی آرامشش اعصاب خرد کن است) چیزهای کمی می دانیم. ارتباط او با ماری چگونه بود؟ از کجا آمده بود؟ مشکلش چه بود؟ در ایران چه شد؟ ارتباطش با بابک چه ریشه ای دارد؟ او به سادگی وارد داستان می شود و به سادگی از آن خارج می شود. همچنین در برخی سکانس ها به نظر می رسد او همچون یک معلم برای ماری موعظه می کند. البته فرهادی به زیرکی این نکته را در قالب یک دیالوگ از زبان ماری بیان می کند، اما متاسفانه این دیالوگ دلیل خوبی برای موعظه های طولانی و پدرانه احمد ایجاد نمی کند. در نهایت می توان گفت فیلم گذشته داستان گیرایی دارد و اگر در زمان کوتاه تری بیان می شد، تاثیر بیشتری بر روی بیننده می گذاشت.

نقاط قوت:

  • بازیگری
  • کارگردانی

نقاط ضعف:

  • کندی فیلم
  • شخصیت پردازی

دیالوگ های ماندگار

  • Ahmad: That's what depression's like. Small things can set you off.
  • Samir: You can't say whatever you want and then apologize.
  • Samir: When two people see each other after 4 years and still fight together, it shows that there is something unsolved between them.
  • بابک: روز اول چی بهت گفتم؟ یا این ور یا اون ور! نمیشه یه پات این ور جوب باشه یه پات اون ور جوب. یه جا جوب گشاد میشه.

جوایز

عنوان جایزه برنده کاندید
جشنواره فیلم کن (2013) بهترین بازیگر زن
Bérénice Bejo
جایزه کلیسای جهانی
اصغر فرهادی
نخل طلا
اصغر فرهادی
گلدن گلوب (2014) بهترین فیلم خارجی زبان
جوایز دیگر 11 جایزه 35 نامزدی

نظرات

The Past 2013 Asghar Farhadi گذشته قابلیت پخش عمومی : بله
مشاهده پرونده مربوطه